1964 yılında, İzmir’in Tire ilçesinde doğdu. Müzik eğitiminin temelleri ilk ve ortaokul yıllarında körler okulunda atıldı. Çalgılar içinde en duyarak ve severek çaldığı akordeonu seçti.
1983 yılında Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde başladığı eğitimi sırasında değişik ülkelerin halk müziklerine ilgi duydu. Başlangıçta, çağdaş Yunan müziği; Laika ve Rebetika ile tomurcuklanan bu ilgi, yıllar içinde genişleyerek Balkan ve Batı Anadolu müziği ağırlıklı bir temele oturdu.
HALK MÜZİĞİ ARŞİVİ
Özellikle 1989’dan sonra, folklor araştırmaları üzerine yoğunlaştı. Akademik nitelikli olmaktan çok, dikkatli bir araştırmacı duyarlılığıyla yürüttüğü bu çalışmalar, hem kendi repertuvarını zenginleştirdi, hem de dünyanın dört bir yanından müzik ve belge içeren çok kapsamlı bir arşivin temellerini oluşturdu. Sanatçının yirmi yıldır tüm dünyadan geleneksel müzikleri içeren özel LP’ler, kitaplar ve CD’ler toplayarak oluşturduğu özel ve büyük bir kütüphanesi vardır.
ALBÜMLERİ VE YAYINLADIĞI SEÇKİLER
Albümleri: Sanatçı, 1993 yılından beri Kalan Müzik bünyesinde pek çok çalışma gerçekleştirdi. 1993’de eski ve yeni Yunanca şarkılardan oluşan ilk albümü; “Sevdalı Kıyılar/ Latremena Akrogalia” ile dinleyiciye merhaba dedi. 2001 Nisanında sanatçının çocukluk düşü olan “Karanfilin Moruna/Anadolu Zeybekleri” yayınladı. Ketencoğlu’nun 1980’lerden beri çok yakın dost olduğu seçkin müzisyen Cengiz Onural ile beraber kaydettiği bu albüm; hem zeybek müziğinin hayat bulduğu iki ülke Türkiye ve Yunanistan’ın müzik geleneklerini harmanlayan bir deneme, hem de kitapçığındaki yazılar ve katkıda bulunan müzisyenler açısından bir belgesel yapıt niteliğinde. Balkanların her yanından halk şarkıları ve dans havaları seslendiren Bir Balkan Yolculuğu topluluğuyla 2001 Eylülünde “Ayde Mori” adlı albümü, 2007 Temmuzunda ise bir trafik kazasında vefat eden topluluğun klarnetçisi Aytunç Nevzat Matracı anısına, konser kayıtlarından oluşan “Balkan Yolculuğu/ The Balkan Journey” adlı albümü yayınladı. Ketencoğlu, doğduğu topraklara bir vefa borcu olarak hazırladığı “İzmir Hatırası/ Smyrna Recollections” adlı albümünü Aralık 2007’de dinleyenlerin beğenisine sundu. “Eski İzmir’den Türk, Rum ve Yahudi Türküleri” alt başlığını taşıyan albüm 1922 öncesinin çokkültürlü İzmir’ine müzikal bir gezinti. Kırka yakın profesyonel ve amatör müzisyenin katkı sağladığı sürprizlerle dolu bu albüm yüz sayfaya yakın ayrıntılı bir kitapçık içeriyor.
Yayınladığı Seçkiler: 1994 ve 1996’da iki Rebetiko seçkisi olan; “Rebetika “ ve “Rebetika II; İzmir ve İstanbul’dan Yıllanmış Şarkılar” seçkilerini, 1995’te, köklerini geleneksel Doğu Avrupa Yahudi müziğinden alan Klezmer tarzından örneklerin yer aldığı “Klezmer Müziğinin Öncüleri” başlıklı seçkiyi ve yine 1995’te “Halklardan Ezgiler” başlığıyla her kasette bir ülke ya da bölgenin halk müziği geleneğini en saf örnekleriyle biraraya getiren Ermenistan Halk Müziği, Azerbaycan Halk Müziği, Gürcistan Halk Müziği (İberya Özkan’ın katkılarıyla) Orta Asya Türki Cumhuriyetlerden Halk Müziği isimleriyle dört kasetten oluşan bir antoloji yayınladı. Lozan Mübadilleri Vakfı tarafından hazırlanıp Eylül 2007’de yayınlanan “Belleklerdeki Güzellik: Mübadele Türküleri” isimli kitap- cd çalışmasının cd editörlüğünü yaptı. Bu çalışma mübadele ile Yunanistan’dan Türkiye’ye göçen ve anadilleri Türkçe olmayan mübadillerin getirdikleri türkülerin alan kayıtlarından Ketencoğlu’nun seçtiği örnekleri içermektedir. Kitapla birlikte hazırlanan bu seçkide mübadillerden derlenmiş Rumca, Makedonca, Pomakça ve Ulahça 38 türkü yer almaktadır.
MÜZİK TOPLULUKLARI
MUAMMER KETENCOĞLU VE ZEYBEK TOPLULUĞU
Batı Anadolu’da yüzyıllarca beraber yaşamış Türkler ile Rumların müzik geleneğini sahneye taşıyan topluluk yedi müzisyenden oluşuyor. Batı Anadolu’dan Türkçe ve Rumca zeybekler, halk türküleri ve İzmir tarzı rebetiko örnekleri seslendiren topluluk 2003 yılına dek rebetiko müziği icra eden Kompania Ketencoğlu adıyla tanınmakta idi.
İstanbul, Ankara, İzmir özellikle de Ege kıyılarında birçok konser veren topluluk ayrıca Yunanistan’da; Atina, Selanik, Trikala, Veria, İskeçe, Gümülcine, Midilli ve Girit, Almanya’da; Berlin, Bielefeld, Frankfurt Fransa’da; Paris ve Metz şehirlerinde çeşitli festivallere katıldı; 2004 yılında Brüksel Güzel Sanatlar Sarayı BOZAR’da sahne aldı. Belçika’nın Gent şehrinde birçok kez sahne alan topluluk en son 2007 Temmuzunda Atina Festivali’nde çok başarılı bir konser verdi.
BİR BALKAN YOLCULUĞU
Bir Balkan Yolculuğu topluluğu Türkiye Trakyası’ndan, Çek Cumhuriyeti’ne kadar geniş bir coğrafyadan halk türkülerini ve dans havalarını en saf haliyle yorumlamaktadır. Sanatçının çeşitli dünya müziklerine yaptığı arayış dolu yolculuklar 1993- 1997 yılları arasında gerçekleştirdiği “Yeryüzünün Yedi Rengi” adlı konserler dizisi deneyimiyle zenginleşerek zamanla açık bir Balkan müziği tercihi haline geldi. Bir Balkan Yolculuğu, Bulgaristan Trakyası’nın en tanınmış şarkıcılarından Penka Pavlova ile 1997’de gerçekleştirilen küçük bir turneden sonra, Türkiye’nin pek çok şehrinde, Kıbrıs, Hollanda, Belçika, Bulgaristan, Makedonya, Almanya , İsrail ve Yunanistan’da pek çok konser verdi.
MUAMMER KETENCOĞLU VE KADIN SESLERİ TOPLULUĞU
Uzun süredir kurduğu bir düşü gerçekleştiren sanatçı, Anadolu’dan kadınlarca yakılmış türküleri seslendirmek üzere 17 kadın sesini biraraya getirdi. 2005 sonundan bu yana, “Kadın Sesleri Topluluğu” adını verdiği koro ile Ketencoğlu kadınlara özgü çoğu zaman göz ardı edilmiş toplumsal kültürü yansıtan kadın ağzı türküleri ustalıkla sahneye taşıyor.
Topluluğun repertuarı, Anadolu’nun çeşitli yörelerinden kına havaları, ninniler ve hüzünlü türkülerle birlikte kaşıklar ve ziller eşliğinde söylenen eğlenceli düğün havalarını içeriyor. Topluluk, kadınlarca söylenmiş iş ve ev yaşamını anlatan türkülerle kadın duyarlılığını yansıtan sevda türkülerini yöresel şive ve ağızları da koruyarak seslendiriyor. Bazı türküler yalın bir düzenleme anlayışıyla iki sesli olarak yorumlanıyor. Topluluk, kadın ağzı türküleri seslendirirken geleneğe saygıyı temel alıyor. Bugüne dek çeşitli televizyon programlarına katılan ve önemli konserler veren toplulukta yer alan koristler arasında mimar, avukat, biyolog, mühendis, öğretmen ve öğrenciler bulunuyor.
Anadolu’da kadınlardan türkü derlemenin halk müziğinde karşılaşılan en önemli zorluklardan biri olmasından yola çıkan Muammer Ketencoğlu ve Kadın Sesleri Topluluğu, türkülerin aynasında Anadolu kadınının kültürünü ve gerçekliğini günümüze taşıyor.
DİĞER SANATÇILARLA İŞBİRLİĞİ
Sanatçı 1993’den 1997’ye dek, kendisinin de yer aldığı ve her yıl yeni bir repertuvarla yinelenen «Yeryüzünün Yedi Rengi» adıyla, amatör ve profesyonel birçok müzisyeni bir araya getiren, geniş katılımlı konserler düzenledi. 1996’da İvi Dermancı’yla birlikte önce Yunanistan’ın Livadya şehrinde, daha sonra da Atina’da büyük usta Mikis Theodorakis’le aynı sahneyi paylaştı.
1998’de Bulgaristan’ın Dimitrovgrad şehrinde şarkıcı Penka Pavlova ve akordeoncu Petko Daçev ile birlikte sahne aldı. 1996-1998 yılları arasında sanatçı Şükriye Tutkun’la yurtiçi ve yurtdışında pek çok etkinliğe, radyo ve televizyon programına katıldı. 1997 ve 2002 tarihlerinde iki kez Kıbrıs Rum Kesimi’nde düzenlenen barış konserlerinde yer aldı.
1999 Eylülünde piyanist ve flütçü Triandafillos Sifiris ve ekibiyle İskece’de çok başarılı bir konser verdi.
1997-2000 yılları arasında tiyatro sanatçısı Tuncel Kurtiz ve şarkıcı Sema’yla; Seyyan Hanım Tangoları ve Cahit Irgat Şiirleri başlıklı deneysel bir proje gerçekleştirdi.
Aralık 2001’de Yunanlı şarkıcı Mario ile birlikte Selanik’te bir konser verdi.
2001-2002 kış sezonunda İstanbul Büyükşehir Belediyesi için her ay farklı ve özel konuklarla belli bir geleneksel müzik temasını incelediği «Yüzyılların Mirası; Muammer Ketencoğlu’yla Müzik Yolculuğu» etkinliğini gerçekleştirdi. 2002 Mayısında şarkıcı Teoman’ın konserine bir parça ile konuk oldu. 2005’te Yunanlı şarkıcı Aliki Kayaloglu ile birlikte sahne aldı.
2006 Mayısında tiyatro sanatçısı Mahir Günşiray’ın yönetiminde Federico Garcia Lorca anısına pek çok sanatçının katılımıyla gerçekleştirilen “ Lorca Sıra Gecesi” etkinliğinde sahne aldı.
Sanatçı ayrıca müzik anlayışını paylaştığı birçok müzisyen dostuyla, gerek doğrudan geleneksel müzik; gerekse köklerini geleneksel müzikten almakla birlikte yeni arayışlara açık çeşitli müzik türlerindeki ortak çalışmalarını sürdürüyor. Özellikle; Neyzen Aziz Şenol Filiz ve Tamburi Birol Yayla’nın kurduğu Yansımalar , Cengiz Onural’ın İncesaz topluluğu ve Laz müzisyen Birol Topaloğlu, Mircan Kaya ve buzuki ustası Orhan Osman ile yaptığı çalışmaları bu çerçevede belirtmek gerekir.
Sanatçı stüdyo müzisyeni olarak pek çok profesyonel kayda akordeonuyla renk verdi.
RADYOCU KİMLİĞİYLE KETENCOĞLU
Ketencoğlu, 1993 yılından bu yana birçok özel radyo istasyonunda, bütün dünyadan halk müziklerinin tanıtımına yönelik radyo programları hazırlayıp sundu. 1995 Kasımında kuruluşundan bu yana Açık Radyo 94.9’da, merkezine Balkan müziğinin yerleştiği «Tuna’nın Beri Yanı» adlı haftalık programı hazırlayıp sunuyor. Tuna’nın Beri Yanı her Çarşamba 13:00-14:00 saatleri arasında yayınlanmaktadır. 2004’te Belçika’da Radyo Klara’da Türk halk müziği programları sunan sanatçının, Polonya devlet radyo istasyonlarından Radio Bialystok’ta 2004’ten bu yana zaman zaman hazırladığı Turk halk müziği programları yayınlanmaktadır.
BELGESELLER, FİLM VE OYUN MÜZİKLERİ
Sanatçı, araştırmacı kimliğiyle pek çok belgesel filmde bilgi, görüş ve performansını izleyiciyle paylaştı. Bunlardan bazıları; Bulgar yünetmen Adela Peeva’nın yönettiği Üsküdar şarkısının kökeni araştıran “Bu Şarkı Kimin?”( Whose is this song?) adlı belgesel, Nefin Dinç’in yönetmenliğini yaptığı kısa Rebetiko tarihini yansıtan belgesel, Yunanlı yönetmen Yorgos Zervas’ın çektiği “İzmir’in ve İstanbul’un Müziği” adlı belgesel ve Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumunca sekiz bölüm olarak çekilen “Tarihin Kıyısında Suriçi” belgeselidir. Sanatçı, Alman WDR Televizyonu tarafından yapılan göç konulu iki ayrı belgesele de konuşmacı olarak katıldı. Sır Çocukları, Sokaktaki Adam, Çıplak adlı uzun metrajlı filmlerde de müzik danışmanı, müzisyen ve oyuncu olarak yer aldı. Pek çok film ve televizyon dizisi müziklerinde Ketencoğlu’nun akordeonu duyuldu.
Ketencoğlu, Ankara Devlet Tiyatrosu’nca Ekim 2005’te sahnelenmeye başlayan ve nüfus mübadelesine değinen “Sevgili Hayat” adlı oyun ile yönetmenliğini Handan Kümbetlioğlu’nun yaptığı, sinema yazarı Agah Özgüç’ün yaşamına dair “Perdede Işık İzi” adlı belgeselin müziklerini yaptı.
ULUSLARARASI MÜZİK KARİYERİ
Ketencoğlu, geleneksel müzik alanında dünya ölçüsünde oluşturduğu kariyeri ile uluslararası düzeyde aranan bir sanatçı haline gelmiştir.
1995’te Alman yapımcı ve radyocu Birger Gesthuisen Alman radyo istasyonu WDR’de yayınlanan radyo programını Ketencoğlu’na ayırdı. Amerika’nın Sesi- Voice Of America radyosunda Taçlan Süerdem programında çalışmalarına yer verdi.
2002’de Kıbrıs Rum Kesimi radyosu Rig’de araştırmacı Nearhos Giorgiadis’in program konuğu oldu.
2003’te “Ayde Mori” albümünden Jarnana adlı şarkısı, dünyadan geleneksel müzikleri derlemelerde sunan Rough Guide dizisinin bir parçası olarak “The Rough Guide To The Balkans” adlı seçkide yer aldı. Kıbrıs’ta yürütülen barış çabalarıyla bağlantılı olarak Olive Tree Music tarafından 2004’te İngiltere’de yayınlanan ve çeşitli ülkelerden sanatçıların birer eserle katıldığı “Cyprus Thing” adlı albümde de Mağusa Limanı adlı türküyle yer aldı. Aynı yıl sanatçı Polonya’da Radyo Bialystok, Belçika’da da Radio Klara için Türk halk müziği programları hazırlayıp sundu.
11-18 Ağustos 2005 tarihleri arasında dünyanın seçkin Klezmer topluluklarından Brave Old World tarafından Almanya’nın Weimar şehrinde «Crossroads İstanbul to New York» adıyla düzenlenen atölye çalışmasına eğitmen olarak davet edildi. Etkinlikte Türk-Yunan ve Klezmer geleneklerinin üçlü etkileşimi, benzerlik ve farkları irdelendi. İlk kez 2000 yılında katıldığı bu projede 2005 yılında Brave Old World ( Alan Bern, Michael Alpert, Kurt Bjorling, Stuart Brotman) topluluğunun yanısıra ünlü araştırmacı- müzisyen Zev Feldman, Amerikalı kemancı Steven Greenman , Yunanistan’dan tanınmış kemancı Kyriakos Gouventas ile gitarist Yannis Alexandris ve Hollandalı akordeoncu Sanne Möricke ile birlikte eğitmen kadrosunda yer aldı.
Ketencoğlu, 19-29 Ağustos 2005 tarihleri arasında, Brezilya’nın Sao Paulo kentinde konserler vermek üzere oluşturulan Akdeniz Orkestrası’na ( Orquestra Mediterranea) davet edildi. Müzik yönetmenliğini Brezilyalı müzisyenler Magda Pucci, Livio Tragtenberg ve Carlinhos Antunes’in üstlendiği 23 müzisyenden oluşan bu uluslararası orkestrada Muammer Ketencoğlu müzik danışmanı, akordeoncu ve şarkıcı olarak yer aldı. Çeşitli Akdeniz ülkelerinden gelen müzisyenler ile Brezilyalı müzisyenlerin oluşturduğu bu orkestra Sao Paulo’da üç konser verdi. Bu konserlerden derlenen kayıtlar 2006 yılında CD ve DVD olarak “Orquestra Mediterranea” adıyla Brezilya’da yayınlandı.
Ketencoğlu, 2006’da Romanya Devlet Televizyon kanalı TVR International’de yayınlanan ve yönetmenliğini Dona Tudor’un yaptığı 8 bölümlük “Ocolul Marii Negre- Karadeniz Etrafında” başlıklı belgeselde, Romen müziği hakkındaki görüşleri ve akordeonuyla verdiği örneklerle yer aldı.
2006’da “Bentbaşa” ismiyle Bosna Hersek’te yayınlanan, 2007’de ise Alman firması Piranha tarafından dünya baskısı yapılan “Sevdalinka – Sarajevo Love Songs” adlı sevdalinka şarkılarını içeren albümde bir eski sevdalinka şarkısı ve ona bağlı olarak “Bükreş’te bir Türk” isimli bestesi ile yer aldı.
2007’de Alman devlet radyo kanalı DW’’de Nüfus Mübadelesinin 80. yıldönümü nedeniyle yayınlanan programda Türk- Yunan ortak müzik geleneği hakkındaki görüşleriyle yer aldı.
Haziran 2007’de Ketencoğlu Folk Üçlüsü başarılı bir Hindistan turnesi gerçekleştirdi. Üçlü, Yeni Delhi’de Türkiye’nin her yanından türküler seslendirdiği konserler verdi.
Temmuz 2007’de Yunan Sto Kokkino radyosunda, gazeteci, yazar Stelios Elliniadis’in program konuğu oldu.
8 Aralık 2007’de Yunan devlet televizyonu EPT’in davetlisi olarak Stin Ygeia Mas adlı sevilen bir televizyon programına konuk oldu. Bu program ünlü şarkıcı, besteci Stelios Kazantzidis anısına yapıldı.
Uluslararası medyada Ketencoğlu:
Time Out Delhi - Turkish Delight- [2007]
Friday Magazine- Dubai- A Feel For Life- [2007]
Songlines Müzik Dergisi – Review on Sevdalinka-Simon Broughton [2007]
Elefterotipia - Yunan Gazetesi, dört kez [2002; 2004; 2005; 2007]
I Lesvos Mas- Yunan Dergisi [2006]
Jerusalem Post, Billboard- 100% Türk klezmeri - Barry Davis [2005]
International Herald Tribune- Something is happening in Istanbul, Miltiadis Polyviou [2004]
Rebetika – İstanbul’dan Yunan müziği - Franz L Kessler [2004]
Froots Magazine - Ayde Mori, Chris Williams [2002,]
Froots Magazine - Anadolu Zeybekleri , Chris Williams [2002]
Müziğin alabildiğine ticarileştiği günümüzde, müzisyenin seçtiği türün, öncelikle kendi zihinsel beklentilerine denk düşmesi gerektiğine inanan Muammer Ketencoğlu’nun, her zaman severek yorumladığı müzik, yine Anadolu, Yunan ve Balkan müziğidir.
BAZI YURTDIŞI KONSERLERİ
2007 Atina Festivali, Scholieon- Atina, YUNANİSTAN
2007 India International Center- Yeni Delhi, HİNDİSTAN
2007 De Centrale- Gent, BELÇİKA
2006 Interkulttheater- Viyana, AVUSTURYA
2005 New Cameri Theatre, 2 konser- Tel Aviv, İSRAİL
2005 3 konser- Girit, YUNANİSTAN
2005 Sesc Theatre, Orquestra Mediterranea ile 3 konser- Sao Paolo, BREZİLYA
2005 Kemnade International Festival, Wasserburg Haus- Bochum, ALMANYA
2004 Palais Des Beaux- Art- Brüksel, BELÇİKA
2004 Neopolis Balkan Festival- Selanik, YUNANİSTAN
2004 Vlasti Village Balkan Festival- Kozani, YUNANİSTAN
2003 Bobigny Theater, Orient Express Project- Paris, FRANSA
2002 Tsitsanis Days- Trikala, YUNANİSTAN
2002 Peace Activity- Nikosia, GÜNEY KIBRIS
2001 Neapolis Balkan Festival- Selanik, YUNANİSTAN
2001 Arda Festival- Orestiada, YUNANİSTAN
2000 Bretiny- Paris, FRANSA
2000 Plovdiv, BULGARİSTAN
2000 Üsküp, MAKEDONYA
2000 Komotini, YUNANİSTAN
2000 Herder Kirche- Weimar, ALMANYA
1999 Dialog Festival- Berlin, ALMANYA
1999 Berliner Philharmonie- Berlin, ALMANYA
1999 Public Performance- Xhanti, YUNANİSTAN
1998 Haus Der Kulturen Der Welt- Berlin, ALMANYA
1998 Zürih, İSVİÇRE
1998 Film Festival- Rotterdam, HOLLANDA
1997 Institute Du Monde Arabe, Turquie Plurielle- Paris, FRANSA
1997 Asia Minor Night- Veria, YUNANİSTAN
1997 Lesvos, YUNANİSTAN
1997 Peace Activity- Nikosia, GÜNEY KIBRIS
1996 with Mikis Theodorakis- Atina, YUNANİSTAN
1996 with Mikis Theodorakis- Livadia, YUNANİSTAN
Kaynak: Last.fm
Bu sayfada bulunan metinlerin kaynağı sonunda belirtilmiştir. İçeriklerin hatalı ya da uygunsuz olduğunu düşünüyorsanız lütfen bizi bilgilendirin.